Λιβελούλα

Σύμφωνα με τον θρύλο, οι νεράιδες όταν είδαν ότι δεν μπορούσαν να συνυπάρξουν με τους θνητούς, μεταμορφώθηκαν σε λιβελούλες. Με αυτόν τον τρόπο μπόρεσαν να παραμείνουν κοντά στους ανθρώπους και ταυτόχρονα να κρατήσουν τα φτερά τους. Μόνο οι άξιοι μεταξύ των ανθρώπων μπορούσαν πλέον να τις αναγνωρίσουν με την παλαιά τους μορφή.
Το νησί της Κέρκυρας, λόγω της γεωγραφικής του θέσης και των κλιματικών συνθηκών που επικρατούν, διαθέτει πλήθος υγροτόπων όπως λιμνοθάλασσες, πρώην αλυκές, έλη, λίμνες και μικρά ποταμάκια που διατηρούν νερό καθ΄ όλη την διάρκεια του έτους. Σε αυτά τα υγροτοπικά οικοσυστήματα φιλοξενούνται πολλά διαφορετικά είδη ζώων όπως ασπόνδυλα, ιχθύες, αμφίβια, ερπετά και πτηνά.
Μεταξύ των ασπόνδυλων, ξεχωρίζουν οι λιβελούλες και άλλα πτερωτά έντομα του νερού που κάνουν εμφανή την παρουσία τους με το χαρακτηριστικό πέταγμα και τα όμορφα χρώματα που διαθέτουν.
Η Τάξη των οδοντόγναθων αποτελείται από 2 κύριες Ανθυποτάξεις που περιλαμβάνουν διάφορα πτερωτά έντομα με την κοινή ονομασία «λιβελούλες» (ελικοπτεράκια ή αεροπλανάκια).
– Τα Ανισόπτερα (Anisoptera), ή μεγάλες λιβελούλες με μήκος από 40 mm μέχρι και 80 mm
– Τα Ζυγόπτερα (Zygoptera) ή μικρές λιβελούλες με μήκος μέχρι 40 mm .
Η παρουσία αυτών των εντόμων στους υγροτόπους θεωρείται ως θετικός οικολογικός δείκτης, συνώνυμος της καλής ποιότητας του φυσικού περιβάλλοντος. Επισημαίνεται το γεγονός ότι οι προνύμφες τους τρέφονται σχεδόν αποκλειστικά με νύμφες και προνύμφες κουνουπιών, ελαττώνοντας σημαντικά τον πληθυσμό τους.
Το όνομα λιβελούλα προέρχεται από τη λατινική λέξη “Libella”, που σημαίνει υδρόμετρο, ή υδροστάτης, ή νερουλάς. Η ονομασία αυτή δηλώνει ότι τα συγκεκριμένα έντομα ζουν σε περιοχές που έχουν νερό.
Οι λιβελούλες εναποθέτουν τα αυγά τους μέσα στο νερό ή επάνω στα υδρόβια φυτά. Από τα αυγά βγαίνουν οι προνύμφες των εντόμων οι οποίες τρέφονται με ζωντανούς μικροοργανισμούς, κυρίως με προνύμφες και νύμφες κουνουπιών.
Στο επόμενο στάδιο της μεταμόρφωσης, η προνύμφη προσκολλάται στον βλαστό των φυτών και μετατρέπεται σε χρυσαλίδα.
Σε κάποια χρονική στιγμή, διαφορετική για κάθε έντομο, η χρυσαλίδα μετατρέπεται σε τέλειο έντομο και εγκαταλείπει το προστατευτικό της περίβλημά.
Στο κεφάλι τους έχουν δύο κοντές και λεπτές κεραίες και δύο μεγάλα μάτια. Τα σύνθετα μάτια μιας ενήλικης λιβελλούλης αποτελείται από σχεδόν 30.000 ομματίδια το καθένα. Ο μικροσκοπικός της εγκέφαλος μπορεί και αποκωδικοποιεί τα σήματα που δίνουν αυτοί οι φακοί και εντοπίζει την παραμικρή κίνηση γύρω της. Τα φτερά τους είναι διαφανή, άχρωμα ή με βούλες. Η κοιλιά είναι μακριά, λεπτή και με πολύ ζωντανά χρώματα. Ζει από 1-5 χρόνια σε κατάσταση προνύμφης μέσα στο νερό και 1 μήνα ως ενήλικη. Οι λιβελούλες πεθαίνουν το φθινόπωρο. Η λιβελούλα πετά αθόρυβα και μπορεί να πετάξει με 80 χλμ. Οι κυριότεροι εχθροί της είναι τα πουλιά (π.χ αλκυόνες) και οι αράχνες.